Podejmowanie działań wobec dłużników alimentacyjnych

KU-99/DŚR
Obowiązuje od: 18.09.2024 r.

• Opis sprawy

WNIOSEK O PODJĘCIE DZIAŁAŃ WOBEC DŁUŻNIKA ALIMENTACYJNEGO

W przypadku bezskuteczności egzekucji osoba uprawniona może złożyć do organu właściwego wierzyciela wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. 

Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o bezskuteczności egzekucji zawierające informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów.

W przypadku złożenia wniosku bez zaświadczenia organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne organ właściwy wierzyciela wzywa organ prowadzący postępowanie egzekucyjne do przesłania zaświadczenia 
o bezskuteczności egzekucji zawierającego informacje o stanie egzekucji, przyczynach jej  bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów.  


DZIAŁANIA PODEJMOWANE WOBEC DŁUŻNIKA ALIMENTACYJNEGO PRZEZ ORGAN WŁAŚCIWY DŁUŻNIKA

Organ właściwy dłużnika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika alimentacyjnego, a także jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej, odbiera od niego oświadczenie majątkowe oraz informuje, dłużnika o przekazaniu do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego wynikających z tytułów, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy.

Organ właściwy dłużnika przekazuje komornikowi sądowemu informacje mające wpływ na skuteczność prowadzonej egzekucji, w szczególności zawarte w wywiadzie alimentacyjnym oraz oświadczeniu majątkowym dłużnika alimentacyjnego.

W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny nie może wywiązać się ze swych zobowiązań  z powodu braku zatrudnienia, organ właściwy dłużnika:

• zobowiązuje dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania się jako bezrobotny albo jako poszukujący pracy w przypadku braku możliwości zarejestrowania się jako bezrobotny;
• informuje właściwy powiatowy urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego.

W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówił:

• złożenia oświadczenia majątkowego,
• zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy,
• bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych

– organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie w sprawie uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. 

Decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych nie wydaje się wobec dłużnika alimentacyjnego, który przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów. 

Jeżeli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika:

• składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny oraz
• po uzyskaniu z centralnej ewidencji kierowców informacji, że dłużnik alimentacyjny posiada uprawnienie do kierowania pojazdami, kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego wraz z odpisem tej decyzji.

Po złożeniu ww. wniosku starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy.

Organ właściwy dłużnika alimentacyjnego przekazuje powiatowemu urzędowi pracy informacje o utracie statusu dłużnika alimentacyjnego lub ustaniu potrzeby aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego.

Uchylenie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy następuje na wniosek organu właściwego dłużnika skierowanego do starosty, gdy:

• ustanie przyczyna zatrzymania prawa jazdy, o której mowa w art. 5 ust. 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, oraz dłużnik alimentacyjny przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów lub
• nastąpi utrata statusu dłużnika alimentacyjnego.

CZYNNOŚCI PODEJMOWANE WOBEC DŁUŻNIKA ALIMENTACYJNEGO PRZEZ ORGAN WŁAŚCIWY WIERZYCIELA

Organ właściwy wierzyciela występuje z wnioskiem do organu właściwego dłużnika o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego w przypadku:

• otrzymania od osoby uprawnionej wniosku o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego,
• przyznania osobie uprawnionej świadczenia z funduszu alimentacyjnego,
• umieszczenia osoby uprawnionej w pieczy zastępczej.

Organ właściwy wierzyciela przekazuje do biura informacji gospodarczej informację gospodarczą 
o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego wynikających z tytułów, o których mowa 
w art. 28 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy.

W sprawach o roszczenia alimentacyjne organ właściwy wierzyciela albo organ właściwy dłużnika mogą wytaczać powództwa na rzecz obywateli. 

 
Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.                                                                                                                         
Odsetki są naliczane od pierwszego dnia następującego po dniu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego, do dnia spłaty. 

Organ właściwy wierzyciela przekazuje dłużnikowi alimentacyjnemu oraz organowi właściwemu dłużnika:

• informację o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz o obowiązku zwrotu wraz z odsetkami należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłacanych osobie uprawnionej,
• informację o wysokości zobowiązań dłużnika alimentacyjnego wobec Skarbu Państwa z tytułu: 

• • wypłaconych osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego na podstawie ustawy,
  • wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej zaliczek alimentacyjnych,
    wypłaconych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

• Wykaz niezbędnych dokumentów i formularzy do wypełnienia

W zależności od zdarzenia (np., wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego, oświadczenia strony, zaświadczenia właściwych instytucji lub inne dokumenty mające wpływ na procedurę postępowania).

• Sposób wypełnienia dokumentów

Nie dotyczy.

• Wymagane opłaty, forma i miejsce ich wnoszenia

Nie podlega opłacie skarbowej art. 2 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2023 r., poz. 2111 t.j.).

• Terminy składania dokumentów

Nie dotyczy.

• Miejsce składania dokumentów

Departament Świadczeń Rodzinnych
ul. Jaśminowa 11 
82-300 Elbląg

czynne: w poniedziałki, środy i czwartki w godz. 7.30 - 15.30 
we wtorki w godz. 7:30 - 16:30
w piątki w godz. 7:30 - 14:30

Informację w danej sprawie uzyskają Państwo pod  nr tel. 55 236 43 64 (66).

• Sposób i termin załatwienia

• wydanie informacji w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego,
• wydanie decyzji administracyjnej o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych,
  nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowane – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania 

• Tryb odwoławczy

Odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu za pośrednictwem Prezydenta Miasta Elbląga, w terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji.

• Informacje dodatkowe

Nie dotyczy.

• Podstawa prawna

PRZEPISY PRAWNE PODSTAWOWE

• art. 2 pkt 3, 9-10; art. 3-8b; art. 27, art. 28, art. 30 ust. 1-3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2023 r., poz. 1993 t.j., z późn. zm.)
• ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego (Dz. U. z 2024 r., poz. 572)
• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie wzoru kwestionariusza alimentacyjnego oraz wzoru oświadczenia majątkowego dłużnika alimentacyjnego (Dz. U. z 2011 r. Nr 73, poz. 395)
  
  

PRZEPISY PRAWNE DODATKOWE

• art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny (t.j. Dz. U. 2024 r. poz. 17, z późn. zm.)
• art. 304 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Postępowania Karnego (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 37, z późn. zm.)
• § 114 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1115, z późn. zm.)
• art. 100ah ust. 1 pkt 25 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1251)
• rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 kwietnia 2023 r. w sprawie wniosku o udzielenie informacji lub udostępnienie danych osobowych o osobie obecnie lub uprzednio pozbawionej wolności (Dz. U. z 2023 r., poz. 920)
• ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2160, z późn. zm.)
• art. 8, art. 9 ustawy z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1909, z późn. zm.)
• rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych (Dz. U. 2011 r. Nr 14, poz. 67)
• zarządzenie nr 152/2022 Prezydenta Miasta Elbląga z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie wprowadzenia Polityki Bezpieczeństwa Informacji w Urzędzie Miejskim w Elblągu ze zmianami